FIDES

I.

FIDES

dea a Romanis culta; testibus Cic. Lactant. August. Primus omnium Numa, ei templum erexit, sacrificiaque statuit sumptu publico. Sine caede et sanguine, ipsi velati Flamines, albo panno sacra faciebant. Quin illuc curru arcuato, manu ad digitos involutâ, deferebantur sollenni pompâ. Fingebatur duabus iunctis manibus, interdum imagunculis duabus, dextram dextrae iungentibus. Dionys. Halic. l. 2. Liv.

II.

FIDES

quâ creditur, vel, cui crediur, ex Graeco πίςις, Ael. πίττις. quae vox in apice scuti Mantuae Ducum conspicua est. Menestrier enim Verit. art. du Blason. c. 16. p. 207. et Brianville seu d' Arm. p. 82. et 83. scuto huic apicem assignant, montem Olympum, super quo altare, cum verbo FIDES, et ad pedem montis voce ΟΛΥΜΠΟΣ. At Fides, quae tenditur, chorda viz. ex σφὶς, σφιδὸς et φὶς, φιδὸς: Latinis formata est. et quidem, cum in lyra lineas chordas seu fides intendisset Mercurius quas ex bysso fuisse, docet Chabot. ad Hor. l. 1. Carm. Od. 1. Apollo postmodum lineis exemptis, nerveas ei adaptavit: ἐκ χολάδων ἠχολικῶν, ex intestinis intortis et aridis, uti dicitur in praef. Pythiorum etc. Vide Iul. Caes. Scalig. Poet. l. 1. c. 48. et infra aliquid in voce Pentachordos. Didicisse autem fidibus Vert. et cum cirhara ad mare ambulantes, cecinisse deorum laudes, ac fortium virorum gesta, Callimach. docet, et Cic. de Senect. Inde in convivia mos transslatus, hacqueve fini post cenam lyra circumlata est: cuius cum imperitum se Themistocles diceret, habitus est indoctior ut Tullii utar verbis. Certe antiquitus, si qui fidibus docti, pari cum Philosophis in honore fuisse, apud Didymum legimus Odyss. γ. Athaen. l. 1. Quintilian. l. 1. c. 20. Alios, vide quoque supra in voce Cantor. At postquam refrixit Virtutis amor, vergente in luxuriem saeculo, voluptatis unius causâ Fidicines frequentes conviviis adhibiti sunt, teste A. Gell. l. 1. c. 11. Fistulatores, Fidicines, tibicmes, lascivientium delitiae conviviorum. Unde Ael. Lamprid. in Vero, Adduxerat secum et Fidicinas, et tibicines, et histriones, et omnia mancipiorum genera, quorum Syria, et Alexandria pascitur voluptate. quos proin. ut et Psaltrias et huiusmodi chorum Diaboli, quasi mortifera Sirenarum carmina, proturbaret ex aedibus suis, Furiam graviter Hieronym. in Ep. hortatus est. et certe ipsis Gentilium senioribus impense laudati sunt. Quo nomine Theodosium Sen. praeprimis laudat Aur. Victor, et Traianum Aug. Plin. Iunior. Quapropter merito morem luxumque barbaaricum, in Halyatte Lydorum Rege reprehendit loco laudato A. Gell. qui bellum Milesiis faciens, concinentes fistulatores et Fidicines atque feminas etiam tibicinas, in exercituatque in procinctu habuit, ex Herod. Musâ primâ. Fuit autem ille Haliiattes Croesi pareins. Vide Thom. Dempster. Paralip. in Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 5. c. 29. Pignor. de Servis, alios; et hîc passim ubi de variis instrumentorum Musicorum, quibus fides intenduntur, speciebus, nec non aliquid ubi de instrumentis Psychometricis. De Apolline cum plectro et fidibus, Citharistae instar, pingi solito, adi Arnob. l. 5. Addam saltem, sublime poema fidibus magis intentis cani solitum. Stat. Theb. l 4. v. 35.

Calliope, quas ille manus, quae moverit arma

Gradivus, quantas populis solaverit urbes,

Sublatâ molire lyrâ.

---------- Remissis antem minus altum. Claud. in 2. Cons. Stilich. Carm. 22. Initio.

Hactenus armatae laudes, nunc qualibus orbem

Moribus, et quanto frenet metuendus amore

Mitior, incipias fidibus iam Musa remissis.

Qua de re vide Casp. Barth. Animadvers. ad Stat. d. l. de voce vero Affidatio supra.